چه راهکارهایی برای از بین بردن خط خنده وجود دارد؟

اگرچه عموماً از خطوط ماریونت به عنوان “خط خنده” (که به آن چین و چروک اطراف بینی و لب هم می‌گویند) یاد می‌شود، اما حقیقت این است که خط خنده اصلاْ موضوع خنده‌داری نیست!

خطوط ماریونت چین و چروک‌هایی هستند که به صورت عمودی از گوشه‌ی دهان به سمت چانه شکل می‌گیرند. خطوط ماریونت فقط بر اثر سال‌ها خندیدن ایجاد نمی‌شوند، بلکه نتیجه‌ای مرسوم و شایع از روند طبیعی افزایش سن است که شامل ترکیبی از تخلیه‌ی چربی (و دیگر بافت‌های صورت در زیر پوست) و از بین رفتن قابلیت ارتجاعی پوست است. به خصوص چانه بسیار مستعد چین و چروک است، زیرا همواره در حال جنبش است و به همین خاطر پوست آن نازک‌تر از سایر قسمت‌های صورت است.

ژنتیک هم می‌تواند نقش پررنگی در ایجاد خطوط ماریونت و میزان برجستگی آن ایفا کند. در واقع، در افرادی که از لحاظ ژنتیکی مستعد هستند ممکن است خطوط ماریونت از دوران کودکی ظاهر شود.

در این مقاله درباره‌ی علل ایجاد خط ماریونت، روشه‌ای جلوگیری از بروز آن و نحوه‌ی درمان آن صحبت خواهیم کرد.

چه چیزهایی باعث ایجاد خط خنده (خط ماریونت) می‌شوند؟

خطوط ماریونت در درجه‌ی اول توسط عواملی خارج از کنترل ما پدید می‌آیند. این عوامل عبارتند از جاذبه، کاهش کلاژن یا الاستین در اثر بالا رفتن سن و ژنتیک.

جاذبه

جاذبه یکی از دلایل غیر قابل اجتناب در ایجاد چین و چروک‌هاست. وقتی در دوران جوانی به سر می‌بریم، مقدار فراوان کلاژن، الاستین و حجم پوست، اثرات جاذبه را متعادل می‌کنند. اما هرچه پیرتر می‌شویم، پوست ما حجم و ساختار خود را به مرور از دست می‌دهد و در برابر این کشش به سمت پایینِ ثابت و نامرئی آسیب‌پذیر می‌شود.

سن و سال

با افزایش سن، بافت‌های نرم بدن نازک‌تر می‌شود؛ تأثیری که به آن “کاهش حجم” گفته می‌شود. علاوه بر این، ساختارهای صورت، مانند استخوان صورت حجم خود را از دست می‌دهند. خط فک هم به دلیل تغییر در هورمون‌ها و از بین رفتن مواد معدنی نازک‌تر می‌شود. همچنین مقدار کلاژن (پروتئینی که ساختار پوست را پشتیبانی می‌کند) و الاستین (پروتئینی که به پوست قابلیت ارتجاعی می‌دهد)، با افزایش سن کاهش می‌یابند.

تحرک

فک ما دائماً در حال جنبش و حرکت است. بعد از یک عمر خندیدن، اخم کردن، غذا خوردن و صحبت کردن، عضله‌ی دپرسور گوشه‌های دهان (عضله پایین بَرنده‌ی لب) بیش از حد فعال می‌شود. وقتی این عضله تا گوشه‌های دهان پایین می‌آید (حتی در حالت استراحت)، خطوط ماریونت ظاهر می‌شوند.

 ژنتیک

سن نازک شدن پوست، به دلیل کاهش سطح کلاژن و الاستین، تا حد زیادی به ژنتیک بستگی دارد. در حالی که برخی از افراد تا اواخر دهه‌ی 40 سالگی چین و چروکی نخواهند داشت، بعضی دیگر ممکن است علائم اولیه‌ی خطوط ماریونت را در دهه‌ی 20 یا 30 سالگی خود مشاهده کنند.

فاکتورهای مربوط به سبک زندگی

از عوامل اجتناب‌ناپذیر سبک زندگی که می‌تواند پیری پوست و چین و چروک‌های اولیه را تشدید کنند، قرار گرفتن بیش از حد زیر نور آفتاب و سیگار کشیدن است. هر دو مورد رادیکال‌های آزادی تولید می‌کنند که منجر به استرس اکسیداتیو، التهاب و آسیب پوستی در سطح سلولی می‌شود. به یاد داشته باشید که پیشگیری به مراتب آسان‌تر از درمان است، پس هر کاری از دستتان برمی‌آید انجام دهید تا از مصرف سیگار خودداری کرده و از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنید.

جلوگیری از پیدایش خطوط ماریونت

هرچند که هیچ راهی برای پیشگیری کامل از پیدایش خطوط ماریونت وجود ندارد، اما با چند راهکار می‌توانید سرعت آن را کاهش دهید. این روش‌های ساده‌ی پیشگیری عبارتند از:

خواب بهتر و باکیفیت‌تر

کسانی که روی شکم یا به پهلوها می‌خوابند، بیشتر مستعد ایجاد چین و چروک صورت هستند، چراکه نیروی جاذبه در تمام طول شب صورت آن‌ها را به سمت پایین می‌کشد. فشار ناشی از نیروی جاذبه به خصوص در ناحیه‌ی چین مابین بینی و لب بالا، شدت بیشتری دارد. سعی کنید تا جایی که می‌توانید به پشت بخوابید، ولی اگر مجبورید به پهلو بخوابید، بالش خود را در موقعیتی قرار دهید که نیمه‌ی پایینی صورتتان روی بالش نباشد.

محافظت در برابر آفتاب

قرار گرفتن بیش از حد پوست در معرض اشعه‌ی ماورابنفش می‌تواند از بین رفتن کلاژن و قابلیت ارتجاعی پوست را تشدید کند، یعنی دقیقاً روی همان دو عاملی که برای جلوگیری از پیدایش خطوط ماریونت در روند پیری طبیعی ضروری هستند، تأثیر منفی می‌گذارد. همیشه از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع SPF استفاده کنید، در ساعات اوج اشعه‌ی ماورابنفش از آفتاب دوری کنید و وقتی قرار است برای ساعات طولانی بیرون بمانید از کلاه‌های لبه پهن استفاده کنید.

سیگار کشیدن

مواد شیمیایی موجود در سیگار به عنوان عاملی برای پیری زودرس شناخته شده‌اند که به پوست هم آسیب می‌رسانند. سیگار کشیدن باعث زوال و تخریب کلاژن موجود در پوست و همچنین کاهش تولید کلاژن در آینده می‌شود. سیگار را کنار بگذارید تا به پوست و (کل بدنتان) کمک کنید در بهترین حالت خود باشد.

مراقبت از پوست

از یک مرطوب کننده‌ی روزانه و کرم شب ضد پیری برای بازسازی پوست خود استفاده کنید. محصولاتی که حاوی ترکیباتی همچون ویتامین C، هیالورونیک اسید، پپتیدها و سایر فاکتورهای رشد هستند می‌توانند در بازسازی کلاژن از دست رفته و بازگرداندن قابلیت ارتجاعی پوست مؤثر باشند.

آبرسانی

آنچه در طول روز می‌خورید و می‌نوشید میتواند نقشی کلیدی روی مقاومت پوستتان در برابر آثار پیری داشته باشد. پوست خشک بیشتر مستعد چین و چروک است، پس از مرطوب نگه داشتن پوست غافل نشوید.

درمان خطوط ماریونت خفیف تا متوسط

به محض دیدن خطوط ماریونت، هرچه زودتر به آن‌ها رسیدگی کنید، نتیجه‌ی بهتری خواهید گرفت. اگر خطوط ماریونت تنها در حالت‌های خاصی از چهره‌تان ظاهر می‌شوند، برای شروع درمان خیلی زود نیست. اگر آنقدر صبر کنید تا چین و چروک‌هایتان به طور مداوم قابل مشاهده شوند (عمیق شوند)، کاهش آن‌ها بیسار چالش برانگیزتر خواهد شد. برخی از روش‌های درمانی برای خطوط خفیف تا متوسط به این شرح است:

• راحت‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه برای درمان خطوط ماریونت، استفاده‌ی مداوم از محصولات ضد پیری برای مراقبت از پوست است. سرم‌ها، کرم‌ها و پاک‌کننده‌های ضد چین و چروک باید حاوی یک یا چند ماده‌ی فعال باشند، موادی مانند آنتی اکسیدان (ویتامین C و E)، ویتامین B3 یا نیاسینامید، پپتیدهای کلاژن، اسیدهیالورونیک و رتینوید.
• استفاده از رتینول و Retin A: هر دو با لایه‌برداری از سلول‌های مرده‌ی پوست و بهبود گردش سلول‌های پوستی، چین و چروک‌ها را درمان می‌کنند. رتینوئیدها به تحریک تولید کلاژن هم کمک می‌کنند.
• مرطوب کردن با هیالورونیک اسید: این اسید ماده‌ای ژل‌مانند است که به طور طبیعی در پوست یافت می‌شود و با افزایش سن کاهش می‌یابد. جبران کاهش این اسید از طریق مرطوب کننده‌ها، سرم‌ها و سایر محصولات مراقبت از پوست می‌تواند به جلوگیری از چین و چروک کمک کند.

گزینه‌های مختلف برای درمان خطوط عمیق ماریونت

اگر خطوط اطراف بینی و دهانتان نسبتاً عمیق شده است، چند روش درمان وجود دارد که هم بی‌خطر و هم مؤثر هستند:

• درما فیلرها (پرکننده‌های پوستی): فیلرها درمانی غیر جراحی و تزریقی هستند که توانایی صاف کردن فوری چین و چروک‌ها را دارند. در مورد خطوط ماریونت می‌توان از یک فیلر بر پایه‌ی هیالورونیک اسید مانند Juvederm به منظور بازگردانی حجم از دست رفته استفاده کرد. Radiesse (از دیگر فیلرهای محبوب) فوراً به پوست حجم می‌دهد و در عین حال از ماده‌ای استفاده می‌کند که تولید کلاژن را با گذشت زمان تحریک می‌کند.
• بوتاکس و دیگر تعدیل کننده‌های عصبی: بوتاکس نام تجاری متداول‌ترین تنظیم کننده‌ی عصبی در ایالات متحده است. این کاهنده‌ی چین و چروکِ تزریقی از سم بوتولینوم مشتق می‌شود و با فلج کردن موقت ماهیچه‌هایی که به آن‌ها تزریق شده، کار می‌کند. تزریق بوتاکس به عضلات دپرسور باعث شل شدن این عضلات و کاهش خطوط ماریونت می‌شود. استفاده‌ی مداوم از بوتاکس برای چین و چروک‌هایی که در مرحله‌ی اولیه‌ی شکل‌گیری قرار دارند، به جلوگیری از تعمیق بیشتر آن‌ها کمک می‌کند. از آنجا که اثر بوتاکس موقتی است، باید هر 4 الی 6 ماه تمدید شود.
• درمان با لیزر: لیزرهای سفت‌کننده‌ی پوست به طور مؤثری ظاهر چین و چروک‌ها را کاهش می‌دهند تا پوستی به ظاهر جوان‌تر و صاف‌تر داشته باشیم. در این نوع لیزر درمانی، نور و گرما به زیر سطح پوست منتقل می‌شود. گرم کردن بافت به منظور لیفت کردن و سفت کردن لایه‌ی زیرین پوست، باعث تحریک رشد کلاژن‌های جدید و تقویت پوست می‌شود. برخی از این نوع لیزرهای درمانی سفت‌کننده Thermage، Fraxel و Ultherapy هستند.
• میکرونیدلینگ: در روش میکرونیدلینگ (یا درمان القایی کلاژن) با ایجاد زخم‌های جزئی روی پوست توسط سوزن‌هایی بسیا ریز، روند بهبود طبیعی پوست موجب تولید الیاف کلاژن و الاستین جدیدی می‌شود که پوست را ضخیم کرده و چین و چروک‌ها را کاهش می‌دهد. میکرو نیدلینگ را می‌توان با درمان‌های موضعی جوانسازی پوست مثل ژل‌های فاکتور رشد ترکیب کرد.
• لیفت صورت: افرادی که خطوط ماریونت عمیق و برجسته دارند می‌توانند از جراحی لیفت صورت بهره ببرند. لیفت صورت نوعی عمل جراحی است که با از بین بردن پوست اضافی و سفت کردن عضله‌های شل زیر پوست، باعث سفت‌تر شدن پوست می‌شود. اگرچه لیفت صورت از همه‌ی گزینه‌های درمانی که در بالا ذکر شد، تهاجمی‌تر است، اما چشمگیرترین و طولانی‌مدت‌ترین اثر را در ناحیه‌ی زیرین صورت ایجاد می‌کند.